Liên Hoa Quang        

Sự tiếp tục của duyên khởi là luân hồi, sự ngừng dứt của duyên khởi là giác ngộ

Vô minh làm khởi lên hành, các hành động tạo tác làm khởi lên thức và rốt ráo, sinh dẫn đến lão và tử. Mỗi nguyên nhân phía trước làm khởi lên kết quả theo sau, từ đó lại làm khởi lên nguyên nhân tiếp theo và tương tự. Đây là duyên sinh khởi. Điều này áp dụng theo cả chiều đảo ngược. Tức là, khi vô minh chấm dứt, hành cũng sẽ dừng, sau đấy là thức, danh và sắc… cho tới khi sinh chấm dứt, cuối cùng lão và tử cũng dừng. Duyên khởi (phụ thuộc nhân duyên) ngừng lại. Sự tiếp tục của duyên khởi là luân hồi, sự ngừng dứt của duyên khởi là giải thoát khỏi luân hồi.

Những gì bây giờ chúng ta đang trải qua là sự tiếp tục của duyên khởi, và điều mà ta cần phải hoành thành là làm cho nó ngừng lại. Chìa khóa để tiếp tục hay chấm dứt duyên sinh khởi này là vô minh, điều đầu tiên trong Thập Nhị Nhân Duyên. Chừng nào vô minh còn, các hiện tượng theo sau sẽ không thể ngừng. Ví dụ, khi đầu máy đang chạy, phần còn lại sẽ chạy theo. Nếu nó ngừng lại hoặc không có đầu máy, phần còn lại của đoàn tàu sẽ không di chuyển. Tương tự, nếu sự kết nối của chuỗi dây xích không ngừng dứt thì phần còn lại sẽ không thể ngừng; nhưng một khi vô minh chấm dứt thì phần còn lại không thể tiếp tục và vì thế người ta thoát khỏi luân hồi. Tựu chung lại, giải pháp căn bản vẫn nằm ở việc tiêu trừ vô minh.


~ Trích “TRI KIẾN ĐÚNG ĐẮN: Biến người tin thành Bồ tát”, Khenpo Tsultrim Lodro

Nguồn ảnh: FB Khanh Phan