Tâm chí thành sâu sắc hơn niềm tin, nó nằm ngoài sự tưởng tượng của chúng ta
và không thể diễn đạt bằng ngôn từ
Một số người đã hỏi tôi rằng, sự chí thành và đức tin là gì, tôi đã trả lời rằng, hai phẩm hạnh này có sự khác nhau. Có thể tôi sai, nhưng tôi sẽ phân biệt sự khác nhau giữa tâm chí thành và đức tin. Nếu như bạn có niềm tin mãnh liệt vào việc bạn là người thực hành tâm linh thì đó là đức tin, và điều này có nghĩa là bạn có niềm tin mãnh liệt vào tôn giáo. Đó là niềm tin nhưng ta không coi đó tâm chí thành. Tâm chí thành không phải là một kiểu niềm tin, nó vượt trên niềm tin, nằm ngoài sự tưởng tượng của chúng ta và không thể diễn đạt bằng ngôn từ. Tâm chí thành thực tế đang hòa nhập trong đời sống của chúng ta nhưng chúng ta lại không hiểu nhiều về bản chất của tâm chí thành. Đó là trải nghiệm mà bạn thực sự không thể mô tả được.
Đức tin là một điều gì đó thuộc về bề nổi hơn là bạn nghĩ. Ví dụ, bạn là một người yếu đuối hay tốt bụng tới mức cả tin, và có ai nói với bạn một điều và bạn tin vào điều đó. Bạn sẽ cảm thấy hứng khởi, đó là đức tin. Nếu có người bảo bạn rằng có một thứ đang rơi xuống từ trên mái nhà và bạn nên chạy đi, bạn sẽ làm như vậy mà không nhìn lại hoặc không đưa ra bất kỳ câu hỏi nào. Đó là đức tin. Điều đó tốt; không có gì sai trái cả. Tương tự như vậy, tôn giáo dạy chúng ta rất nhiều điều và nhiều huyền thoại như: “Các thiên nhân đang nhảy múa tại đây trên đầu chúng ta. Tôi có thể nhìn thấy họ. Bạn có nhìn thấy họ không?” Nếu bạn tin vào điều đó, đó là đức tin. Không có điều gì sai trái cả. Tôi không hề đề nghị bạn đừng tin vào thần tiên, vì bản thân tôi cũng kính trọng họ.
Điểm cơ bản trong bài nói chuyện của tôi là, chúng ta nên tôn trọng và cùng lúc đó buông xả mọi thứ. Kính trọng thần tiên và Thượng đế nhưng cũng hãy buông xả họ đi. Đó là điều tôi muốn chia sẻ. Đây là nguyên tắc bạn nên nắm được. Nếu như có một thiên nhân đang bay trên đầu bạn, bạn có thể nói: “Nếu tôi không nhìn thấy vị thần đó thì cũng không quan trọng, tôi vẫn sẽ tôn kính họ.” Điều đó rất tốt và không có gì sai lệch cả. Nhưng ngay cả khi có sự sai lệch..., vậy thì sao? Bạn biết đấy, đây là một chủ đề mà bạn nên tiếp nhận một cách thoải mái. Đừng quá cuồng tín về điều đó. Bạn không nên cố chấp với bất kỳ danh hiệu nào, lời nói nào, khía cạnh tôn giáo nào hoặc bất kỳ điều gì trong thế giới này. Hãy đừng cố chấp hoặc cho mình một hiểu biết sai lệch.
~ Trích “Tâm Linh Không Tôn Giáo”, Gyalwang Drukpa XII