Liên Hoa Quang        

Chương cuối này của Bồ Tát Hạnh là sự hồi hướng công đức cho lợi lạc của tất cả chúng sanh.

1. Bằng tất cả đức hạnh nào tôi đã tích lũy ở đây
Từ việc biên soạn bài ca này,
Sự hướng dẫn này để đi vào Bồ tát đạo
Nguyện cho mọi người bắt đầu bước lên con đường đi đến Phật tánh.

2. Nguyện cho những chúng sanh ở bất cứ nơi đâu
Đang bị hành hạ bởi những khổ đau của tâm và thân,
Nhờ công đức này đều có được
Niềm vui và hạnh phúc vô biên.

3. Ngày nào họ còn lây lất trong sanh tử,
Nguyện rằng niềm vui của họ không biết đến sự suy vi
Và trong dòng tương tục không đứt đoạn
Nguyện họ nếm được lạc phúc không gì vượt hơn.

Trong ngày cuối này tôi muốn cám ơn tất cả cho đến bây giờ đã tham dự những lời dạy này. Tôi đã muốn đưa ra một bình giảng chi tiết hơn về chương chín, chương trí huệ, nhưng đã không đủ thời gian. Tuy nhiên, việc ấy đem lại một lý do chánh đáng để trở lại nước Pháp, và tôi quyết định trở lại để chúng ta có thể dùng một tuần lễ chỉ nghiên cứu về chương chín. (44)

Tất cả các bạn ở đây, những người bạn tâm linh với một mối quan tâm đích thực những lời dạy của Phật, xin hãy nghiên cứu và thực hành càng nhiều càng tốt. Kiến thức và hiểu biết căn bản các bạn đã có về chủ đề tánh Không sẽ làm cho sự thực hành của các bạn dễ dàng hơn nhiều. Sự hiểu biết về tánh Không này sẽ còn mạnh mẽ hơn nếu nó được đặt nền trên sự thực hành về vị tha. Vì Shantideva viết Bồ Tát Hạnh ban đầu như một cẩm nang cho những hành giả hơn là một khảo luận lý thuyết, chúng ta nên làm hết mức để áp dụng những lời dạy về tính không ích kỷ này. Sống cho những người khác là quan trọng bao la đối với tất cả chúng ta, bất kể niềm tin tôn giáo nào của chúng ta.

Tất cả chúng ta ở đây trên hành tinh này, quả thế, như những người du lịch. Không ai trong chúng ta có thể sống ở đây mãi mãi. Chúng ta sống lâu nhất cũng chỉ một trăm năm. Thế nên khi chúng ta còn ở đây chúng ta nên cố gắng có một lòng tốt và làm cái gì tích cực và ích lợi cho cuộc đời chúng ta. Hoặc chúng ta sống chỉ vài năm hay cả một thế kỷ, thật sự đáng tiếc hay đáng buồn nếu chúng ta tiêu phí thời gian đó để làm nặng nề thêm những vấn đề chúng tác hại đến những người khác, thú vật và môi trường. Điều quan trọng nhất là làm một người tốt.

Tôi đã nhận thấy vài người bạn cũ trong các bạn ở đây, những vị tăng ni người Tây phương đã thực hành và giữ nguyện xuất gia hơn mười lăm năm, có vị cả hai mươi năm. Các bạn gần như là những những trưởng lão của Tăng già! Tôi đã nhận thấy từ phong thái và cái nhìn của các bạn rằng khi các bạn nghe những lời dạy các bạn hoàn toàn tập trung vào chủ đề. Điều này rất đáng quý, và tôi hy vọng các bạn sẽ tiếp tục đến mức các bạn hoàn thành Bồ đề tâm đích thực và sự chứng ngộ tánh Không. Điều này là có thể được qua sự chuyển hóa bên trong. Một ngày nào đó các bạn sẽ thực sự trở thành những Bồ tát. Dầu chướng ngại nào nữa, dầu lâu xa bao nhiêu, chớ có nản chí. Và trong lúc này, tôi muốn cảm ơn các bạn rất nhiều.

Ở Dordogne đây có những trung tâm Phật giáo của phái Nyingma và Kagyu, và ở các nơi khác ở Pháp, có những trung tâm Gelug và Sakya. Tôi rất vui khi thấy những truyền thống khác nhau này giữ gìn một tinh thần mạnh mẽ hòa hợp với nhau, không thành kiến giáo phái. Xin hãy tiếp tục trau dồi tinh thần đó.

55. Và bao giờ hư không vẫn còn tồn tại
Bao giờ vẫn còn dẫu một chúng sanh
Nguyện rằng tôi còn tiếp tục ở lại như thế
Để giải trừ khổ đau cho tất cả chúng sanh.

56. Nguyện những đau đớn và muộn phiền của tất cả chúng sanh lạc lõng
Đều chín muồi đầy đủ nơi tôi.
Và nguyện cho cộng đồng đức hạnh của chư Bồ tát
Mãi mãi đem lại hạnh phúc cho chúng sanh.

57. Nguyện cho Giáo Pháp, phương thuốc duy nhất giải trừ đau khổ,
Ngọn nguồn của tất cả lạc phúc an vui,
Được nuôi dưỡng, hộ trì với lòng tôn trọng
Và trường tồn suốt cả thời gian bao la!

Nguyện Bồ đề tâm quý báu nảy sinh
Ở những ai nó chưa được phát sanh.
Và nơi nào nó đã sanh ra, chớ để dừng tắt,
Mà ngày càng lớn rộng khắp nơi nơi.